ISO 14001, 5 temel prensip üzerine inşa edilmiş bir
standarttır. Bunlar:
1) Çevre politikası: Kuruluşlar öncelikle çevre politikasını
oluşturmalıdırlar. Çevre politikası oluşturulurken, (a) politikanın faaliyet,
ürün ve hizmetlere uygunluğunu, (b) sürekli gelişmeyi ve kirlenmenin önlenmesi
hakkında taahhütleri, (c) çevre mevzuat ve yasal düzenlemelere uyulacağını, (d)
çevre amaç ve hedeflerinin belirlenip, gözden geçirilmesindeki sorumlulukları,
(e) çalışanların katılımının sağlanmasını ve (f) istenildiğinde gösterilmek
üzere kamuoyuna açık tutulduğunu, içerdiğine dikkat edilmelidir.
2) Planlama: Kuruluşlar çevreye verdikleri tüm etkileri
belirlemeli ve bunlar içinden çevreye etkisi önemli olanları tespit ederek
kontrol altında tutma ve sürekli iyileştirme çalışmaları yapmalıdırlar.
Çevresel etkiler öncelikle çevre mevzuat ve yasal düzenlemeler ile
karşılaştırılmalı ve uyumları sağlanmalıdır. Çevresel etkiler aşağıdaki
başlıklarda toplanabilir: (Wilson, Sasseville, 1999)
Havaya emisyonlar,
Suya deşarjlar,
Toprağa atıklar (katı ve tehlikeli atık),
Kaynak tüketimleri (su, elektrik, fueloil, motorin, hammadde
vb.).
Kuruluş sürekli gelişmeyi sağlamak için Çevre Amaç ve
Hedefleri oluşturmalı, bu amaç ve hedeflere erişmek için ise projeler
belirlemelidir. Projeler, Çevre Yönetim Programı çerçevesinde tanımlanmalı,
proje mevcut durumu ve hedefleri, sorumlu kişileri, gerekli kaynaklar ve bitiş
tarihi belli olmalı ve takip edilmelidir.
3) Uygulama ve faaliyetler: Çevre yönetiminin etkinliğini
sağlamak amacıyla, yetki ve sorumluluklar tanımlanmalı, ÇYS'nin yönetim
temsilcisi belli olmalıdır. Kuruluş çalışanlarına gerekli eğitimleri vermeli,
iç ve dış iletişimin sağlanması için yazılı bir sistem oluşturulmalıdır.
ÇYS'nin El Kitabı, Prosedürler ve Talimatlardan (operasyonel, acil durum,
kontrol vb.) oluşan dokümantasyonu hazırlanmalı, uygulanması sağlanmalıdır.
Çevre açısından önemli etkilere sahip birimler belirlenmeli, buradaki çevresel
etkileri ortaya çıkarabilecek parametreleri kontrol altına almak için
talimatlar oluşturulmalıdır. Kuruluş potansiyel acil durum ve kazaları
belirlemeli, bunlara karşı yapılacak faaliyetler için hazırlıklı olmalıdır.
4) Kontrol etme: Kuruluş önemli çevresel etkileri olabilecek
işlem ve faaliyetleri izlemek ve ölçmek için yazılı bir metot belirlemeli ve
devamını sağlamalıdır. Ölçme aletlerinin kalibrasyonları takip edilmeli,
kayıtları tutulmalıdır. Herhangi bir uygunsuzluk durumunda düzeltici ve
önleyici faaliyetlerin yapılması ve takibi için bir sistematik oluşturmalıdır.
Çevre ile ilgili kayıtlar saklanmalıdır. ÇYS'nin ISO 14001'in şartlarına uyup
uymadığı ve uygun bir şekilde devamının sağlanıp sağlanmadığı denetimler ile
ortaya konmalı ve üst yönetime denetim sonuçları bildirilmelidir.
5) Yönetimin gözden geçirmesi: Kuruluşun üst yönetimi
ÇYS'nin uygunluğunu, yeterliliğini ve etkinliğini belli periyotlarda
tanımlanmış kriterleri dikkate alarak gözden geçirmeli ve bu gözden geçirmenin
kayıtları tutulmalıdır. Belirlenen uygunsuzluk, eksiklik veya geliştirme için
faaliyetler planlanmalı ve takip edilmelidir. ..
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder